Elbistan’da, iki gün üst üste etkili olan soğuk hava ve sıcaklığının
gece sıfırın altında 6 dereceye kadar düşmesi sebebiyle çiçek açan kayısı
bahçelerinde büyük çaplı zirai don hasarı oluştu. 15 Nisan 2022
Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali
Bulut, zirai dondan ilçedeki kayısı varlığının yüzde 80’inin etkilendiğini ve
hasarın büyük olduğunu dile getirdi. Elbistan’da, Meteoroloji Genel
Müdürlüğü’nün yayımladığı raporlara göre, 12 Nisan’ı 13 Nisan’a bağlayan gece
sıcaklıkları Akarca Mahallesi’nde eksi 4,6 dereceye düştü. İlçenin bir diğer
referans noktası olan Kangal Mahallesi’nde de termometreler eksi 4,3’ü
gösterdi. Sıcaklıkları bu aşırı düşüş, diğer gece de devam etti.
Akarca’da eksi 5,6 ve Kangal’da ise eksi 4,5
derece olarak ölçüldü. Bu düşüşle birlikte kayısı üreticisinin korkulu rüyası
gerçek oldu. Sıcaklık düşüşüne bağlı olarak yaşanan zirai don, özellikle düşük
rakımlı yerlerde çiçek açan kayısı ağaçlarını yakıp geçti. Zirai donun verdiği
zarara ilişkin olarak değerlendirmelerde bulunan Elbistan Ziraat Odası Başkanı
Mehmet Ali Bulut, hasarın ciddi boyutlara ulaştığını söyledi. Zirai donun,
yüksek rakımda henüz çiçek açmayan yüzde 20’lik bir kısmın haricinde kalan tüm
ağaçları vurduğunu anlatan Başkan Bulut, hasarın net boyutlarının da birkaç gün
içerisinde ortaya çıkacağının bilgisini verdi.
Bahçelerde inceleme yaptıklarını ifade eden
Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut, “Zirai don, çiçek açan
bahçeleri vurdu. Şuan zayiatımız çok büyük. İlçemizdeki kayısıların yüzde 80’i
etkilendi. Yüzde 20’si de çiçek açmadığı için sıkıntı yok. Sevdilli, Akarca,
Kökez, sultan korusunda tomurcuk halindeydi. Bu bölgeler şimdilik kurtulmuş
gözüküyor. Çiçek açan bölgelerdeki hasar birkaç gün sonra netlik kazanır.
İncelemelerimizde bazen dulda yerleri bazen de açık alanları fazla vurduğunu
gördük. Donun etkilediği yerlerde yüzde 20 ila 25 arasında bir meyve kalabilir”
dedi.
Çevre
illerde de benzer olumsuz tablonun bulunduğunu söyleyen Başkan Bulut, şöyle
devam etti: “Malatya’da da benzer bir durum var. Komşu ilçemiz Darende’de de
hasar oluştu. Buralarda kar da etkili oldu. İlçemizin çevresine yağan karın
getirdiği soğukla birlikte zirai don kaçınılmaz oldu. Bizim buranın sıcaklık
raporunda Kangal ve Akarca baz alınıyor. Akarca’da, eksi 5,6 derece, Kangal’da
ise eksi 4,5 derece ölçülmüş. Bu değerler, çiçek dönemindeki ağaçlar için can
alıcı durum demek. Eksi 2-3 olsa kurtarma şansı var. Bu soğuk, çiçekte öldürür.
Hayırlısı artık. Hem üreticimizin hem de milli ekonomimizin ciddi kaybı var.
Dünyada gıda sıkıntısı devam ediyor. Bu da tuzu bineri oldu. Kayısıdaki bu
hasarın doğal afet kapsamına alınmasını istiyoruz.” Kayısı bahçeleri için
zorunlu sigorta uygulaması önerisinde bulunan Elbistan Ziraat Odası Başkanı
Mehmet Ali Bulut, “Bu yıl havaların soğuk gitmesi, üreticideki zirai don
beklentisinin de düşmesine neden oldu.
Mevsim şartlarının bu seyri, sigorta
poliçelerine de yansıdı. İlçemizde birçok üreticimiz, hava şartlarına güvenerek
sigortasını yaptırmadı. Malatya’da bile poliçe yaptıranların oranı yüzde 21-23
civarında. Zorunlu sigorta gelmesi lazım. Sigorta yapılmayan bahçeler için
devlet desteği verilmemeli. Çiftçinin inisiyatifine bırakılmaması gerektiğini
düşünüyorum. İhmalkâr davranabilir ya da hava şartlarını yanlış
değerlendirebiliriz. Zorunlu sigorta olursa, olumsuz bir durumla karşılaşılırsa
en azından masrafını alma şansı var. Sigorta olmazsa hiçbir teselli yok”
ifadelerini kullandı.